MONDRAGON COOPERACION
COOPERATIVA
“İnsanları hiçbirşey,
yaşadıkları şartlara karşı tutumları kadar birbirinden
ayırmaz. Tarih yapmaya niyetli olanlar ve olayların seyrini
kendileri değiştirmek isteyenlerin, değişimin sonuçlarını
diğer pasif olarak beklemek isteyenlerin üzerinde avantajı
vardır.”
Rahip Jose Maria
Arizmendiarrieta
Mondragon Kooperatifi banisi
Derleyen: A. Altay Ünaltay
Kaynak:
http://www.mondragon.mcc.es
 |
| Rahip Jose Maria Arizmendiarrieta Mondragon Koop. banisi |
Giriş
Tüm diğer insan
toplumları gibi Bask toplumu da işbirliği temelli birçok ekonomik
faaliyet yürütür. Bu faaliyetler bir örnek gelip geçici köy ya
da mahalle işlerinin yürütülmesi olup, Bask dilinde buna Hauzo
Lan (imece) denir; genellikle tarım işlerinde uygulanır. Bazı
durumlarda bu
köy faaliyetleri balıkçılık ya da tarım
kooperatiflerinde olduğu gibi resmi hüviyet kazanırlar ve Bask
ekonomisinde önemli rol oynarlar.
Sanayi devriminin gelişi,
doğal olarak bu tür faaliyet ve kurumların önemini azaltmış,
yine de tüketici kooperatifleri gibi yeni kurum modelleri de
getirmiştir. Gran Bilbao bölgesinin tüketici kooperatifleri ve
Eibarassa Alfa gibi sosyalist fikirlerden esinlenen üretim
kooperatifleri 20. y.y. başında kurulmuş, ama tüm bu pratik
denemeler ve teorik çabalar İspanyol İçsavaşı’nın
patlamasıyla kesintiye, bu konudaki tüm gelişmeler ciddi zaafa ve
Bask bölgesi ciddi ekonomik ve sosyal yıkıma uğramıştır.
